Nhằm tăng cường phát triển ngành năng lượng tái tạo và tạo chuỗi giá trị hoàn chỉnh, Bộ Công Thương đã chính thức đề xuất xây dựng hai trung tâm công nghiệp, dịch vụ năng lượng tái tạo liên vùng tại phía Bắc và phía Nam. Đây là một trong những định hướng chiến lược quan trọng được nêu trong Quyết định phê duyệt Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII điều chỉnh mới được ban hành.
Định hướng phát triển hai trung tâm năng lượng tái tạo
Theo kế hoạch được đề xuất, hai trung tâm năng lượng tái tạo liên vùng sẽ được phân bố hợp lý để tối ưu hóa tiềm năng và lợi thế của từng khu vực.
Trung tâm phía Bắc dự kiến được đặt tại các tỉnh thành có điều kiện thuận lợi như Hải Phòng, Quảng Ninh và Thái Bình. Khu vực này được lựa chọn nhờ vào hệ thống cảng biển phát triển và vị trí địa lý chiến lược. Đồng thời, khả năng mở rộng ra các khu vực lân cận trong tương lai cũng được tính toán kỹ lưỡng để đảm bảo tính bền vững của dự án.
Trung tâm phía Nam sẽ tận dụng tiềm năng vượt trội về điện gió và điện mặt trời tại Ninh Thuận, Bình Thuận, Bà Rịa – Vũng Tàu và TP HCM. Các địa phương này không chỉ có nguồn tài nguyên năng lượng tái tạo dồi dào mà còn sở hữu hạ tầng cảng biển hiện đại, thuận lợi cho việc vận chuyển thiết bị và xuất khẩu sản phẩm.
Cơ cấu tổ chức và thành phần của trung tâm
Mỗi trung tâm năng lượng tái tạo liên vùng sẽ được thiết kế như một hệ sinh thái hoàn chỉnh với nhiều thành phần chức năng khác nhau.
Thành phần cốt lõi bao gồm các nhà máy chế tạo thiết bị phục vụ điện gió và điện mặt trời, từ những linh kiện nhỏ cho đến những turbine gió công suất lớn. Các cơ sở này sẽ đáp ứng nhu cầu thiết bị cho các dự án trong nước và hướng tới xuất khẩu trong tương lai.
Bên cạnh đó, hệ thống dịch vụ hậu cần chuyên nghiệp sẽ hỗ trợ toàn diện cho các hoạt động thi công, vận hành và bảo trì dự án năng lượng tái tạo. Điều này bao gồm cả việc phát triển các cảng biển chuyên dụng với trang thiết bị hiện đại, phục vụ riêng cho ngành năng lượng tái tạo.
Trung tâm cũng quy tụ các khu công nghiệp xanh với tiêu chí phát thải carbon thấp, góp phần vào mục tiêu phát triển bền vững của quốc gia. Những khu công nghiệp này sẽ áp dụng các công nghệ sản xuất thân thiện môi trường và sử dụng năng lượng tái tạo trong hoạt động sản xuất.
Để đảm bảo nguồn nhân lực chất lượng cao, các cơ sở nghiên cứu và đào tạo chuyên sâu trong lĩnh vực năng lượng sạch sẽ được thiết lập tại mỗi trung tâm. Những trường đại học, viện nghiên cứu và trung tâm đào tạo này sẽ cung cấp nguồn nhân lực có trình độ cao, đáp ứng nhu cầu phát triển của ngành.
Mục tiêu phát triển năng lượng tái tạo đến 2030
Theo Quy hoạch điện VIII điều chỉnh, Việt Nam đặt ra những mục tiêu đầy tham vọng cho việc phát triển năng lượng tái tạo trong giai đoạn tới.
Đến năm 2030, tổng công suất điện mặt trời trên toàn quốc dự kiến đạt khoảng 46.459 – 73.416 MW, cho thấy sự tăng trưởng mạnh mẽ của loại hình năng lượng này. Điện gió trên bờ cũng được kỳ vọng sẽ có bước phát triển vượt bậc với công suất dao động từ 26.066 đến 38.029 MW.
Đặc biệt, điện gió ngoài khơi – một lĩnh vực được đánh giá có tiềm năng lớn – được đặt mục tiêu đạt 6.000 MW vào năm 2030. Con số này sẽ tiếp tục tăng lên 17.032 MW vào năm 2035, thể hiện quyết tâm khai thác nguồn năng lượng biển của Việt Nam.

Định hướng ứng dụng và xuất khẩu năng lượng
Tầm nhìn phát triển năng lượng tái tạo của Việt Nam không chỉ dừng lại ở việc đáp ứng nhu cầu nội địa mà còn hướng tới xuất khẩu và sản xuất các loại năng lượng mới.
Trong kế hoạch này, khoảng 15.000 MW công suất, chủ yếu từ điện gió ngoài khơi, sẽ được sử dụng để sản xuất hydro xanh và amoniac xanh. Đây là những sản phẩm có giá trị cao và được thế giới quan tâm trong xu hướng chuyển đổi năng lượng xanh.
Bên cạnh việc sản xuất các sản phẩm năng lượng mới, Việt Nam cũng đặt mục tiêu xuất khẩu điện trực tiếp sang các nước trong khu vực. Đến năm 2035, công suất bán điện sang Singapore, Malaysia và các đối tác khác có thể đạt từ 5.000-10.000 MW.
Mức xuất khẩu này sẽ được duy trì ở quy mô tối thiểu 10.000 MW đến năm 2050, với khả năng mở rộng cao hơn tùy theo nhu cầu thực tế của các nước mua. Tuy nhiên, mọi hoạt động xuất khẩu đều phải đảm bảo nguyên tắc hiệu quả kinh tế, an ninh năng lượng và quốc phòng của Việt Nam.
Việc thành lập hai trung tâm năng lượng tái tạo liên vùng không chỉ thể hiện quyết tâm của Chính phủ trong việc phát triển năng lượng sạch mà còn tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của nền kinh tế. Với những lợi thế về tài nguyên thiên nhiên và vị trí địa lý, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành một trung tâm năng lượng tái tạo quan trọng của khu vực trong tương lai gần.
> Xem thêm: Việt Nam đẩy mạnh phát triển năng lượng tái tạo, kiên định với mục tiêu điện gió ngoài khơi
Nguồn: VNExpress




