Kinh tế Việt Nam khép lại năm 2024 với mức tăng trưởng ấn tượng 7,09%, vượt chỉ tiêu 6,5-7% do Quốc hội đề ra. Kết quả này đến từ sự đóng góp tích cực của các khu vực kinh tế trọng điểm, với khu vực dịch vụ dẫn đầu đóng góp 49,46%, tiếp theo là công nghiệp và xây dựng với 45,17%, và nông lâm nghiệp, thủy sản với 5,37%. Đây là tín hiệu khả quan cho thấy nền kinh tế đang dần phục hồi và phát triển bền vững hơn.
Xuất khẩu tiếp tục là động lực tăng trưởng chính
Hoạt động xuất khẩu trong năm 2024 đã thể hiện sự phục hồi mạnh mẽ và đóng góp quan trọng vào tăng trưởng chung của nền kinh tế. Năm 2024 ghi nhận thành tích xuất khẩu ấn tượng với kim ngạch đạt kỷ lục 405,53 tỷ USD, tăng 14,3% so với năm 2023. Khu vực FDI tiếp tục giữ vai trò chủ đạo khi đóng góp 71,8% tổng kim ngạch xuất khẩu, tương đương 290,8 tỷ USD kể cả dầu thô. Cán cân thương mại hàng hóa thặng dư 24,77 tỷ USD, trong đó khu vực FDI đóng góp xuất siêu 47,5 tỷ USD.
Doanh nghiệp trong nước vẫn còn thách thức
Bất chấp những kết quả khả quan từ tổng thể hoạt động xuất khẩu, nên kinh tế Việt Nam trong nước vẫn đang đối mặt với nhiều khó khăn. Khu vực này ghi nhận mức nhập siêu 25,4 tỷ USD, cho thấy sự phụ thuộc lớn vào nguồn hàng nhập khẩu. Tuy nhiên, điểm sáng đến từ ngành nông, lâm, thủy sản với mức xuất siêu 17,9 tỷ USD, khẳng định vai trò quan trọng của ngành này trong cơ cấu xuất khẩu quốc gia.
Độ mở của nền kinh tế ở mức cao
Với tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 786,29 tỷ USD, độ mở của nền kinh tế Việt Nam đạt mức 165% GDP. Con số này một mặt phản ánh mức độ hội nhập sâu rộng của Việt Nam vào nền kinh tế toàn cầu, nhưng mặt khác cũng cho thấy sự phụ thuộc đáng kể vào thương mại quốc tế – một yếu tố cần được cân nhắc trong chiến lược phát triển dài hạn.
Đầu tư và tiêu dùng – Động lực nội tại cần được củng cố
Năm 2024 chứng kiến sự chuyển dịch trong cơ cấu động lực tăng trưởng của kinh tế Việt Nam khi xuất khẩu ròng chỉ đóng góp 0,66% vào tăng trưởng kinh tế. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc tăng cường các động lực tăng trưởng nội tại, đặc biệt là đầu tư và tiêu dùng trong nước.
Đầu tư công cần đẩy mạnh giải ngân
Vốn đầu tư thực hiện toàn xã hội năm 2024 ước đạt 3.692.100 tỷ đồng, tăng 7,5% so với năm trước, thể hiện nỗ lực đáng ghi nhận trong việc thúc đẩy đầu tư phát triển. Tuy nhiên, tốc độ giải ngân vốn đầu tư công còn chậm, đến tháng 11/2024 mới đạt 54,8% kế hoạch. Điều này đặt ra thách thức lớn trong việc cải thiện hiệu quả giải ngân và tối ưu hóa nguồn lực cho phát triển kinh tế.
Tình hình doanh nghiệp có dấu hiệu phục hồi
Một điểm sáng đáng chú ý của nền kinh tế Việt Nam trong năm qua là sự phục hồi của khu vực doanh nghiệp, với hơn 233.400 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới và quay trở lại hoạt động, tăng 7,1% so với năm 2023. Mặc dù vẫn có 197.900 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, nhưng số dương về tăng trưởng ròng doanh nghiệp cho thấy môi trường kinh doanh đang dần được cải thiện.
Kinh tế Việt Nam có những bước khởi sắc trong năm 2024
Triển vọng và thách thức năm 2025
Nhìn về năm 2025, Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng GDP ở mức 6,5-7% và phấn đấu đạt 7-7,5%, thậm chí Chính phủ còn kỳ vọng đạt 8%. Đây là mục tiêu đầy tham vọng trong bối cảnh kinh tế toàn cầu vẫn còn nhiều bất ổn.
Để đạt được mục tiêu tăng trưởng, việc đẩy mạnh cải cách thể chế và phát triển các mô hình kinh tế mới như kinh tế số, kinh tế xanh và kinh tế tuần hoàn là vô cùng quan trọng. Các chuyên gia nhấn mạnh rằng cải cách này cần được thực hiện một cách tổng thể và đồng bộ, tránh tình trạng giải quyết vấn đề này lại tạo ra khó khăn cho vấn đề khác.
Giải pháp phát triển bền vững
Trong bối cảnh mới, Việt Nam cần tập trung vào các giải pháp mang tính đột phá và bền vững. Đặc biệt, cơ hội từ xu hướng dịch chuyển đầu tư công nghệ bán dẫn và công nghệ cao sang châu Á đang mở ra triển vọng lớn. Để tận dụng tốt cơ hội này, việc chuẩn bị về hạ tầng, nguồn nhân lực và môi trường đầu tư cần được đẩy mạnh và triển khai quyết liệt hơn nữa trong thời gian tới.
Các nhà hoạch định chính sách cần tiếp tục theo dõi sát sao diễn biến kinh tế vĩ mô, kịp thời điều chỉnh chính sách để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế bền vững, đồng thời đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô và an sinh xã hội.
> Xem thêm: 30 năm thăng trầm của bất động sản Việt Nam: Vượt qua thách thức, hướng tới ổn định
Nguồn: Trung tâm WTO
